Zonnepanelen op grinddaken: uitdagingen en een slimmer alternatief
- Over Easy Solar
- 31 jul
- 4 minuten om te lezen
Platte daken met grind komen veel voor in Europa. Deze daken bieden grote, onbenutte oppervlakken die perfect zijn voor het opwekken van zonne-energie. Maar het installeren van traditionele zonnesystemen is vaak lastig of zelfs onmogelijk.
Het installeren van zonnepanelen op grinddaken
Grinddaken vervullen meerdere functies: ze beschermen de waterdichte membraan tegen UV-schade, zorgen voor thermische massa en verminderen windbelasting. Maar ze brengen ook uitdagingen met zich mee bij de integratie van zonnepanelen. Typische grindlagen zijn 5–10 cm dik, en daken zijn vaak ontworpen met een minimale extra draagcapaciteit. Dat maakt elk extra gewicht – zoals geballaste zonnesystemen – tot een structureel risico.
Het is ook belangrijk onderscheid te maken tussen verschillende soorten grinddaken. Sommige zijn standaard dakbedekkingssystemen met beschermde membranen, terwijl andere zogenaamde omkeerdaken zijn, waarbij de isolatie bovenop de membraan en onder het grind ligt. Vooral bij omkeerdaken is het werken met conventionele PV-montagesystemen vaak erg lastig, omdat het oppervlak onder het grind geen standaard interface vormt voor zulke systemen.
Conventionele montagesystemen en hun beperkingen
Standaard PV-montagesystemen van leveranciers zoals K2 Systems, Novotegra, Esdec, PanelClaw en IBC Solar zijn ontworpen voor platte daken. Ze maken gebruik van ballastblokken om verankering aan het dak te vermijden. Hoewel sommige systemen plaatsing bovenop grind toestaan, vereisen de meeste dat het grind lokaal wordt verwijderd en dat de panelen direct op het oppervlak onder het grind worden geplaatst.
De grindlaag van 5-10 cm kan ook een probleem vormen voor deze systemen, omdat de vrije ruimte onder de zonnepanelen normaal gesproken slechts ongeveer 5 cm bedraagt bij deze systemen.
Daarnaast vereisen deze systemen gedetailleerde berekeningen van windbelasting en ballast om zowel liftkrachten als duwkrachten te compenseren. In gebieden met sterke wind, bij kleine dakoppervlakken of op hogere gebouwen, nemen de ballastvereisten aanzienlijk toe. Zelfs bij een zorgvuldige ontwerp kunnen deze systemen de draagcapaciteit van het dak soms overschrijden.
De misvatting van “grind verwijderen om ruimte te maken voor zonnepanelen”
Bij daken met beperkte draagcapaciteit zou je kunnen denken aan het verwijderen van een deel van het grind. Dat lijkt logisch: als je 25 kg grind per vierkante meter verwijdert, kun je dat dan vervangen door 25 kg ballast voor zonnepanelen? Niet echt. Grind zorgt voor een gelijkmatige, statische belasting over het hele dak. Ballast voor PV-systemen daarentegen brengt puntbelastingen aan onder de montagevoeten en moet ook windkrachten kunnen weerstaan. Deze geconcentreerde belastingen belasten het dak anders en kunnen niet simpelweg worden gecompenseerd door grind te verwijderen.
Constructeurs accepteren deze ruil dan ook niet zonder meer. Het vervangen van grind door zonnepanelensballast zonder structurele beoordeling kan leiden tot schade aan de membraan, vervormingen of veiligheidsrisico’s.
Onderhoudsbehoefte van grinddaken met zonnepanelen
Grinddaken vereisen regelmatig onderhoud. Afvoeren moeten vrij blijven, de membraan moet af en toe geïnspecteerd worden en de groei van vegetatie moet worden beheerst. In de loop der tijd zorgen stof en organisch materiaal ervoor dat onkruid en mos tussen de grindstenen groeien. Indringende vegetatie moet verwijderd worden, omdat deze anders het dak kan beschadigen en op de lange termijn problemen kan veroorzaken door wortelindringing of verstopte afvoeren.
Traditionele geballaste zonnestroomsystemen kunnen de toegang tot afvoerpunten belemmeren en maken inspecties en onderhoud lastig. Ze bedekken vaak grote delen van het dakoppervlak, waardoor het moeilijker wordt om vegetatie te verwijderen of vroege tekenen van schade te ontdekken. Als de dakmembraan tijdens de levensduur van het PV-systeem gerepareerd moet worden, zorgt het verwijderen en opnieuw installeren van zware geballaste panelen voor aanzienlijke extra tijd en kosten.
Als het uiterlijk van het dak belangrijk is
Hoewel grinddaken vaak om praktische redenen worden gekozen, worden ze soms ook vanwege hun uiterlijk geselecteerd. De lichtgekleurde steentjes geven het dak een nette, uniforme uitstraling die goed past bij veel commerciële en institutionele gebouwen. Het VPV-systeem van Over Easy Solar behoudt deze esthetiek: dankzij de verticale opstelling en ruime configuratie blijft het grootste deel van het grindoppervlak zichtbaar. In tegenstelling tot traditionele systemen, die het dak bedekken met modules en ballastblokken, behoudt het VPV-systeem het open, minimalistische karakter van het dak.
Sterker nog, het lichtgekleurde grind heeft een extra voordeel — het reflecteert zonlicht op de bifaciale panelen, wat de energieopbrengst verhoogt en bijdraagt aan een betere systeemprestatie.
Een slimmer alternatief – de VPV-unit van Over Easy Solar
Het verticale bifaciale PV-systeem (VPV) van Over Easy Solar is speciaal ontworpen voor uitdagende daken, waaronder grinddaken met beperkte draagcapaciteit. Het systeem is ballastvrij en licht van gewicht. De installatie vindt plaats zonder dakdoorboringen en vereist alleen plaatselijk grindverwijdering om de montagevoeten te plaatsen.
Het verticale ontwerp verbetert niet alleen de windstabiliteit, maar maakt ook het opvangen van licht van zowel de oost- als westzijde mogelijk. Dit verhoogt de energieopbrengst tijdens de waardevolle ochtend- en namiddaguren. Het systeem laat het grootste deel van het dakoppervlak open en begaanbaar, waardoor de toegang tot afvoeren behouden blijft en onderhoud eenvoudig is.
Het hoge montagesysteem creëert een vrije ruimte van 10 cm tussen de onderkant van het paneel en het dakoppervlak – ideaal voor typische grindlagen van 5–10 cm. Dit betekent dat het grind tussen de rijen onaangetast kan blijven en dat de luchtstroom onder de panelen helpt om vuilophoping te verminderen.
De juiste zonne-energiesysteem kiezen voor grinddaken
Grinddaken vormen zowel een uitdaging als een kans. Traditionele geballaste PV-systemen zijn voor deze constructies vaak te zwaar, te ingrijpend en te moeilijk te onderhouden. Het verwijderen van grind lost het probleem niet op.
De VPV-unit van Over Easy Solar biedt een oplossing die speciaal hiervoor is ontwikkeld: ballastvrij, vriendelijk voor de dakmembraan en goedgekeurd door installateurs. Voor gebouweigenaren met grinddaken en structurele beperkingen is dit de duidelijkste weg om het zonnepotentieel te benutten – zonder in te leveren op veiligheid, toegankelijkheid voor onderhoud of de integriteit van het dak.
Een recent voorbeeld van een installatie van Over Easy Solar is er een die in 2025 werd uitgevoerd door Solarmobility en Planpro in Vufflens-la-Ville in Zwitserland.
De oplossing van Over Easy Solar is de enige die geschikt is voor dit platte dak, omdat we geen ankers konden installeren – de isolatie bestaat uit 20 cm dik polyurethaanschuim – en we het dak ook niet konden belasten met ballast.
François Calame, CEO & Founder, Solarmobility Sarl
